Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2006
Ondanks een verminderde lozing door allerlei maatregelen, levert de overdracht vanuit het compartiment riolering en waterzuivering voor een aantal stoffen nog steeds een belangrijke bijdrage aan de totale belasting van het oppervlaktewater: fosfor (43%), stikstof (24%), koper (25%), zink (27%), nikkel (26%) en cadmium (30%).
Ontwikkeling van de belasting van het oppervlaktewater
De belasting van het oppervlaktewater is voor de meeste stoffen aanzienlijk afgenomen. Dit wordt vooral veroorzaakt door de technische ontwikkelingen op de rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi's), zoals defosfatering, stikstofverwijdering en vierde trapszuiveringen zoals zandfilters. Ook verbeteringen in het rioolstelsel hebben geleid tot reducties. Sinds 1998 zijn alle rioolstelsels op een zuivering aangesloten. In 1990 werd nog 2% van het afvalwater ongezuiverd via een rioolstelsel geloosd. Ook zijn diverse maatregelen genomen om de belasting via overstortend afvalwater te verminderen.
Aandeel van belasting via overstorten en regenwaterriolen neemt toe
In perioden met veel regen worden de verontreinigingen met het afspoelende hemelwater via regenwaterriolen en overstorten (indien het rioolstelsel overbelast is) rechtstreeks naar het oppervlaktewater afgevoerd. Ondanks maatregelen om dit zoveel mogelijk te beperken is voor de zware metalen en PAK's het aandeel van overstorten en regenwaterriolen in de totale belasting vanuit het compartiment riolering en rioolwaterzuivering gestegen. Voor 2006 is dat: 52% voor lood, 58% voor koper, 27% voor zink, 16% voor nikkel en 62% voor benzo(a)pyreen. In absolute zin dalen deze lozingen nog steeds, maar door de grotere reducties in de rwzi's neemt hun aandeel in het compartimenttotaal toe. De bronnen van deze vrachten zijn voornamelijk verkeersemissies en/of corrosieprocessen.
Doelstelling stikstofverwijdering op rwzi's is bereikt
De Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater schrijft voor dat de rwzi's in Nederland 75% van de totale hoeveelheid stikstof en fosfor in het influent (= aangevoerd afvalwater) moeten kunnen verwijderen. In 2006 is deze doelstelling voor stikstof voor het eerste jaar behaald: het rendement voor stikstof bedroeg in 2006 ruim 77%. Dit is het gevolg van de afronding van diverse grootschalige zuiveringstechnische nieuwbouwprojecten, onder andere in de regio Den Haag en Amsterdam. Voor fosfor geldt dat in 1998 de doelstelling reeds gehaald was.
Referenties
- Emissieregistratie (2008). Jaarcijfers 2006. PBL, Bilthoven; CBS, Voorburg; RWS-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; SenterNovem, Utrecht en TNO, Utrecht. http://www.emissieregistratie.nl.
Relevante informatie
- Belasting van het oppervlaktewater, 1990-2021
- Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst, 2021
- Recente cijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Belasting van het oppervlaktewater door de doelgroep riolering en waterzuivering
Omschrijving
Onder lozingen vanuit riolering en waterzuivering vallen onder meer de lozingen uit de rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi's), de lozingen uit ongezuiverde (=niet op een rwzi aangesloten) rioolstelsels en de lozingen vanuit overstorten en regenwaterriolen. Overstorten zijn de nooduitlaten van zogenaamde gemengde rioolstelsels. Regenwaterriolen zorgen voor het transport van afspoelend hemelwater bij gescheiden rioolstelsels. Deze regenwaterriolen lozen niet op een rioolwaterzuiveringsinstallatie maar direct op het oppervlaktewater.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking in de Emissieregistratie (Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Waterdienst-Dienst Water en gebruik, Wageningen Universiteit-Alterra, SenterNovem, TNO)
Berekeningswijze
Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie
Basistabel
Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie
Geografisch verdeling
Nederland, provincie, postcode, 5*5 km2 (kaart)
Andere variabelen
Belasting oppervlaktewater, bodememissies, emissies oppervlaktewater, luchtemissies, luchtemissies volgens IPCCIn totaal circa 300 stoffenCirca 1600 emissieoorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen
Verschijningsfrequentie
In mei definitieve cijfers t-2; in september voorlopige cijfers t-1
Achtergrondliteratuur
Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documentenBegrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst
Opmerking
Voor nadere uitleg over de begrippen emissies en belasting: zie: Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
Betrouwbaarheidscodering
C (Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd)
Archief van deze indicator
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2021 (actuele versie , 24 okt 2023 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2020 (v18 , 09 nov 2022 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2019 (v17 , 26 jan 2022 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2018 (v16 , 08 okt 2020 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2017 (v15 , 01 okt 2019 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2016 (v14 , 01 okt 2018 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2015 (v13 , 02 okt 2017 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2014 (v12 , 20 jul 2016 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2013 (v11 , 07 okt 2015 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2012 (v10 , 17 nov 2014 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2011 (v09 , 20 aug 2013 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2010 (v08 , 01 nov 2012 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2009 (v07 , 27 okt 2011 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2008 (v06 , 29 sep 2010 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2007 (v05 , 14 aug 2009 )
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2006 (v04 , 18 jul 2008 )
- Belasting van het oppervlaktewater door de doelgroep riolering en waterzuivering, 1990-2005 (v03 , 03 jul 2007 )
- Belasting van het oppervlaktewater door de doelgroep riolering en waterzuivering, 1990-2004 (v02 , 08 sep 2006 )
- Belasting van het oppervlaktewater door riolering en waterzuivering, 1990-2003 (v01 , 16 nov 2005 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2008). Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2006 (indicator 0515, versie 04 , 18 juli 2008 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
