Emissies naar riool, 1990-2015
De trend in emissies via (afval)water naar het riool wordt voor een groot deel bepaald door de lozing vanuit consumenten en zijn in de tijd redelijk stabiel.
Wat zijn de belangrijkste bronnen van emissies naar het riool?
De emissies via (afval)water naar riool geven een beeld van de verontreinigingen zoals ze uit de verschillende bronnen geloosd worden op het rioolstelsel. Bij vrijwel alle stoffen is het aandeel van de huishoudens het grootst. Bij de PAK's en zink zijn ook de emissies uit de doelgroep verkeer en vervoer van belang. Via slijtage van banden en remmen en lekkage van olie komen deze emissies via afspoelend hemelwater in het riool. Deze emissies houden gelijke tred met de bevolkingsgroei respectievelijk de toename van het verkeer en zijn daarom stabiel in de tijd of stijgen soms licht. Relatief grote bronnen voor nikkel, stikstof en fosfor zijn de industrie en de afvalverwerking. Bij de bestrijdingsmiddelen zijn de emissies stabiel. Glyfosaat en MCPA worden veel toegepast in het stedelijk groenbeheer en belanden via afspoeling van de behandelde oppervlakken in het rioolstelsel. Het insecticide Imidacloprid komt via gebruik in huishoudens in het riool terecht.
De emissies van geneesmiddelen op riool zijn vrijwel volledig afkomstig uit huishoudens. Ook deze emissies zijn stabiel en houden gelijke tred met de bevolkingsgroei.
Maatregelen
De afgelopen decennia zijn de meeste, relatief gemakkelijk te nemen maatregelen al genomen. Bij de aanpak van diffuse bronnen is er sprake van complexe regelgeving en veel actoren, waardoor de emissies op riool nog niet echt dalen.
Reductie van de emissies vindt plaats op de rioolwaterzuiveringsinstallaties
Voor de meeste stoffen geldt dat de emissies op het riool door behandeling op een rioolwaterzuiveringsinstallatie uiteindelijk fors verlaagd worden. De hoeveelheid die uiteindelijk het oppervlaktewater bereikt, is afhankelijk van de stof tussen de 50 en 90% lager dan de oorspronkelijke hoeveelheid die via het riool wordt aangevoerd op de rioolwaterzuivering.
Referenties
- Emissieregistratie (2017). Jaarcijfers 2015. RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; RWS-WVL, Lelystad; Alterra, Wageningen; Deltares, Utrecht;, RVO, Utrecht en TNO, Utrecht. http://www.emissieregistratie.nl.
Relevante informatie
- Capaciteit van afvalwaterzuiveringsinstallaties, 1980-2017
- Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
- Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst, 2021
- Emissies naar oppervlaktewater, 1990-2016
- Atmosferische depositie op binnenwater en op het rioolstelsel, 1990-2021
- Belasting van het oppervlaktewater door landbouw en natuur, 1990-2021
- Belasting oppervlaktewater door gebruik van enkele gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw, 2005-2021
- Belasting van het oppervlaktewater door de industrie, 1990-2021
- Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer, 1990-2021
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2021
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2021.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Emissies naar riool
Omschrijving
De emissies via (afval)water naar riool geven een beeld van de verontreinigingen zoals ze uit de verschillende bronnen geloosd worden op het rioolstelsel.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking met de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieuhygiëne, Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-WVL, Deltares, Wageningen Universiteit-Alterra, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, TNO)
Berekeningswijze
Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie
Basistabel
Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie
Geografisch verdeling
Nederland, provincie, stroomgebied, waterschap, afwateringseenheid
Andere variabelen
Belasting oppervlaktewater, bodememissies, luchtemissies, luchtemissies volgens IPCCIn totaal circa 300 stoffenCirca 1600 emissieoorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen
Verschijningsfrequentie
In mei definitieve cijfers t-2
Achtergrondliteratuur
Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documentenBegrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst
Opmerking
Voor nadere uitleg over de begrippen emissies en belasting: zie: Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
Betrouwbaarheidscodering
C (Gemiddeld; afhankelijk van emissieoorzaak en stof); Per bron of groep van bronnen is de betrouwbaarheidscodering te vinden in de factsheets op de website van de Emissieregistratie
Archief van deze indicator
- Belasting van het rioolstelsel, 1990-2021 (actuele versie , 24 okt 2023 )
- Belasting van het rioolstelsel, 1990-2020 (v07 , 03 nov 2022 )
- Belasting van het rioolstelsel, 1990-2019 (v06 , 26 jan 2022 )
- Belasting van het rioolstelsel, 1990-2018 (v05 , 08 okt 2020 )
- Belasting van het rioolstelsel, 1990-2017 (v04 , 01 okt 2019 )
- Emissies naar riool, 1990-2016 (v03 , 01 okt 2018 )
- Emissies naar riool, 1990-2015 (v02 , 02 okt 2017 )
- Emissies naar riool, 1990-2014 (v01 , 20 jul 2016 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2017). Emissies naar riool, 1990-2015 (indicator 0585, versie 02 , 2 oktober 2017 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
