Natuurkwaliteit van waterplanten in oppervlaktewater 1991 - 2005

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

De natuurkwaliteit gebaseerd op waterplanten is heel laag. Slechts op enkele plaatsen wordt een matige of goede kwaliteit aangetroffen. In de afgelopen 20 jaar is nauwelijks verbetering opgetreden.

Huidige kwaliteit waterplanten slecht

De huidige kwaliteit van waterplanten in het Nederlandse oppervlaktewater is slecht tot matig. Dit is bepaald met de maatlatten van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Deze zijn opgesteld voor elk watertype. Het uitgangspunt voor een 'zeer goede kwaliteit' is de natuurlijke referentie: de waterplantengemeenschap die kan worden aangetroffen in een ongestoorde, optimale situatie. De meeste wateren hebben een waterplantengemeenschap die (ver) afwijkt van deze natuurlijke referentie. De slechte kwaliteit komt vaak door vermesting zodat dat het water voedselrijk (eutroof) is. Andere oorzaken zijn een onnatuurlijke inrichting en een vastgesteld waterpeilbeheer.

Nauwelijks verbetering in afgelopen 15 jaar

De natuurkwaliteit voor waterplanten is nauwelijks veranderd in de periode 1990-2005. Deze gegevens zijn gebaseerd op de gegevens van waterschappen. Dit zijn vooral meetpunten in het landelijke gebied en nauwelijks in natuurgebieden. Het herstel van waterplanten gaat langzaam doordat de Nederlandse oppervlaktewateren nog steeds voedselrijk zijn. Weliswaar zijn de nutriëntgehalten verminderd, maar de beschikbare nutriënten in de waterbodem zorgen voor een lange nalevering van voedingsstoffen. Het beheer van watergangen biedt weinig mogelijkheden voor een natuurlijke ontwikkeling van waterplanten en is niet verbeterd over de afgelopen jaren.

Methode natuurkwaliteit voor waterplanten

De natuurkwaliteit is berekend met de maatlat voor waterplanten van de KRW. In dit overzicht zijn individuele monsters beoordeeld ten opzichte van de natuurlijke referentie van de KRW. In de KRW worden meerdere vegetatieopnamen binnen een oppervlaktewater samen genomen voor de kwaliteit van het gebied. Hierdoor is dit geen KRW beoordeling maar een toepassing om de natuurkwaliteit te bepalen. Het geeft de trend en de ligging van gebieden met hoge kwaliteit aan. In de KRW beoordeling kan per waterlichaam een lager doel gesteld worden, wat in dit overzicht niet is opgenomen. Om deze twee redenen is dit dus geen toetsing van de KRW.

Bronnen

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Natuurkwaliteit waterplanten
Omschrijving
Natuurkwaliteit van waterplanten gebaseerd op de KRW-maatlat voor waterplanten. Deze beoordeling is toegepast op individuele monsters en wijkt daarmee af van de KRW beoordeling.
Verantwoordelijk instituut
PBL
Berekeningswijze
KRW beoordeling met vegetatie opname.
Basistabel
Limnodata Neerlandica. Deze database bevat de informatie van alle biologische bemonsteringen van de waterschappen. De informatie is bijgewerkt tot en met 2005.
Geografische verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
Incidenteel
Achtergrondliteratuur
STOWA (2007). Referenties en maatlatten voor natuurlijke watertypen voor de Kaderrichtlijn Water. Stowa rapport 2007-32, RWS-WD rapport 2007-018STOWA (2007). Omschrijving MEP en maatlatten voor sloten en kanalen voor de Kaderrichtlijn Water. Stowa rapport 2007-32b, RWS-WD rapport 2007-019
Opmerking
In de KRW zijn doelen geformuleerd voor het oppervlaktewater. De score op de maatlat wordt uitgedrukt in de ecologische kwaliteit ratio (ekr). De standaard doelstelling is een ekr van 0,6 (goede kwaliteit), maar voor veel wateren geldt een aangepaste doelstelling (het Goed Ecologisch Potentieel), zodat vaak met een lagere ekr-kwaliteit kan worden volstaan. In dit overzicht is de KRW-beoordeling voor waterplaten toegepast op individuele monsters. De officiële KRW beoordeling is opgesteld voor meerdere monsters in een waterlichaam. Hierdoor geeft deze beoordeling een slechter beeld dan bij een strikte toepassing van de KRW maatlatten.
Betrouwbaarheidscodering
Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Natuurkwaliteit van waterplanten in oppervlaktewater 1991 - 2005 (indicator 1441, versie 01,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.