Emissies naar lucht door de land- en tuinbouw, 1990-2010

• Download figuur
• Download data (xls)

• Download figuur
• Download data (xls)

De emissie van ammoniak naar de lucht afgenomen

Met uitzondering van SO₂ en NH₃ zijn de emissies van verzurende stoffen naar de lucht in de periode 1990-2010 licht toegenomen. De daling van de NH₃-emissie heeft vooral te maken met maatregelen bij landbouwbedrijven bij verbeterde afdekking en toepassing van dierlijke mest. In 2003 nam tevens het aantal dieren sterk af. Veel dieren moesten worden afgemaakt om verspreiding van de vogelpest, en later ook andere dierziektes te voorkomen. Dit leidde tot minder mestproductie waardoor de emissies van NH₃ en N₂O extra omlaag gingen. De stijging van de emissie van CO₂ is toe te schrijven aan de toename van de emissies door stationaire bronnen (o.a. verwarming van de kassen).

Wijzigingen in berekeningsmethodiek

In 2011 is de gehele tijdreeks 1990-2009 door het toepassen van nieuwe berekeningsmethoden aangepast:

• De ammoniakemissies uit de landbouw zijn herberekend met een nieuw model dat is gebaseerd op de hoeveelheid ammoniakale stikstof in mest en urine. Het oude model ging uit van de totale hoeveelheid stikstof. Met gebruik van dit nieuwe model wordt aangesloten bij de nieuwste EMEP-guidelines voor NH₃-emissieberekeningen.
• Er zijn voor het berekenen van de landbouwemissies nieuwe, door het LEI vastgestelde, energieverbruiksgegevens gebruikt. Het betreft hierbij een overheveling van het energieverbruik in de sector HDO naar de landbouwsector.
• Voor het eerst zijn de emissies van NO_x meegenomen die ontstaan door denitrificatie van dunne en vaste mest in opslag.
• De N₂O-emissie uit de landbouw is over de gehele tijdreeks lager als gevolg van nieuwe emissiefactoren voor de aanwending van dierlijke mest, een andere fractie voor af- en uitspoeling en het doorwerken van een methodewijziging bij de vaststelling van de NH₃-emissies uit dierlijke mest. Het gaat hier om een aanzienlijke reductie-emissie uit stallen (NH₃ en fijn stof).

Bronnen

De in de tabel genoemde emissies van broeikasgassen worden voor het grootste deel veroorzaakt door verbranding van brandstoffen in stationaire bronnen (de bijdrage is slechts een klein deel van het landelijk totaal). Bij de CO₂ spelen landbouwwerktuigen en de visserij een substantiële rol. Bij de stationaire bronnen gaat het om de volgende voor landbouw specifieke processen:

• emissies door aanwending van kunstmest (NH₃ en N₂O);
• emissies door dierlijke mest (NH₃, N₂O, NO_x en CH₄);
• emissies door stikstofbinding door vlinderbloemige planten (N₂O);
• emissies door de stikstofvoorraad in de landbouwbodems (N₂O)
• emissies uit stallen (NH₃ en fijn stof).

Bij zowel de broeikasgasemissies als de NEC-emissies zijn de landbouwwerktuigen en de visserij opgenomen in de doelgroep Verkeer en vervoer.

• Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 2021

De belangrijkste stoffen

De land- en tuinbouw levert een aanzienlijke bijdrage in de totale emissies van NH₃, CH₄, N₂O en fijn stof. Ammoniak speelt een belangrijke rol in de verzuring en vermesting. Methaan en distikstofoxide zijn beide broeikasgassen. Fijn stof in hoge concentraties tast de gezondheid aan.
Vooral de emissies van NH₃ en CH₄ zijn sinds 1990 aanzienlijk gedaald.