Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2006
Vooral door een verbeterd rendement is de hoeveelheid nutriënten in het effluent van rioolwaterzuiveringsinstallaties de laatste twintig jaar aanzienlijk afgenomen.
Europese doelstelling stikstofverwijdering is behaald
De aanpak van de vergaande verwijdering van stikstof heeft in 2006 geresulteerd in het behalen van de Europese doelstelling. Volgens de Richtlijn Stedelijk Afvalwater moet het landelijk rendement minstens 75% bedragen. In 2006 lag het rendement op ongeveer 78% (ter Veen, 2008). De doelstelling is bereikt onder meer na het volledig in gebruik nemen van nieuwe zuiveringsinstallaties in de regio's Amsterdam en Den Haag en de verbouwing van enkele andere grote regionale installaties. Door verbeterde zuiveringsprocessen is ook het zuiveringsrendement van zuurstofbindende stoffen toegenomen.
Zie ook CBS (2008b) voor informatie over de verwijdering van zuurstofbindende stoffen (biologisch zuurstofverbruik (BZV) en chemisch zuurstofverbruik (CZV).
Zuiveringsrendement fosfor sinds 1981 ruim verdubbeld
De belasting van het oppervlaktewater met fosfor via het effluent van rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi's) is de laatste twintig jaar met ruim 70% gedaald. Dit is het gevolg van de invoering van fosfaatvrije wasmiddelen in de periode 1985-1990 en een verbeterde fosfaatverwijdering tijdens het zuiveringsproces in de periode 1990 tot heden. De Europese doelstelling (minstens 75% verwijdering) was voor fosfor reeds in 1998 behaald. Overigens zijn de hoeveelheden fosfor in het influent sinds het jaar 2000 geleidelijk weer aan het stijgen, waarschijnlijk door het toenemend gebruik van fosfaathoudende vaatwasmiddelen.
Referenties
- CBS (2008a). StatLine: Zuivering van stedelijk afvalwater: procesgegevens afvalwaterbehandeling. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2008b). Statline: Zuivering van stedelijk afvalwater per provincie en stroomgebieddistrict. CBS, Den Haag/Heerlen.
- Veen, T. ter, en K. Baas (2008c). Steeds meer stikstof uit afvalwater verwijderd. CBS, Den Haag/Heerlen.
Relevante informatie
- Belasting van het oppervlaktewater, 1990-2020
- Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2020
- Capaciteit van afvalwaterzuiveringsinstallaties, 1980-2017
- Meer informatie over de lozing van zuurstofbindende stoffen en de belasting van het oppervlaktewater is te vinden op StatLine (CBS).
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor
Omschrijving
De zuivering van het stedelijk afvalwater in rioolwaterzuiveringsinstallaties door verwijdering van stikstof en fosfor
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
Berekeningswijze gegevens Zuivering van stedelijk afvalwater en Factsheet Effluenten RWZI's
Basistabel
CBS-StatLine: Zuivering van afvalwater: procesgegevens afvalwaterbehandeling CBS-StatLine: Zuivering van stedelijk afvalwater per provincie en stroomgebied
Geografisch verdeling
Nederland, deelstroomgebied, landsdeel, provincie
Andere variabelen
Technische kenmerken (mate van defosfatering extra stikstofverwijdering, slibstabilisatie, slibontwatering), procesgegevens (aan- en afvoer van verontreinigingen, rendement, e.d.), afzet zuiveringsslib, energieverbruik en energieopwekking,
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Zie onder Berekeningswijze.Zie artikel Veen T. Ter en K.Baas (2007) Verwijdering fosfaat en stikstof op rioolwaterzuiveringsinstallaties, 2005: Webartikel Veen, T ter en K. Baas Steeds meer stikstof uit afvalwater verwijderd
Opmerking
Het influent is het bij de zuiveringsinstallatie aangevoerde afvalwater; het effluent is het gezuiverde afvalwater dat wordt geloosd op het oppervlaktewater.De gepresenteerde zuiveringsrendementen betreffen gewogen gemiddelden over alle typen rioolwaterzuiveringsinstallaties. Voor de cijfers tot halverwege de jaren tachtig geldt dat deze niet geheel vergelijkbaar zijn met latere jaren omdat destijds een kleiner deel van het afvalwater werd gezuiverd op de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Een gedeelte van het ingezamelde afvalwater werd nog ongezuiverd geloosd op het oppervlaktewater.
Betrouwbaarheidscodering
A (Integrale enquête)
Archief van deze indicator
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2021 (actuele versie , 27 mrt 2023 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2020 (v24 , 14 jun 2022 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2019 (v23 , 28 apr 2021 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2018 (v22 , 15 apr 2020 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2017 (v21 , 28 mrt 2019 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2016 (v20 , 07 mei 2018 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2015 (v19 , 01 mei 2017 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2014 (v18 , 13 apr 2016 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2013 (v17 , 18 mrt 2015 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2012 (v16 , 05 jun 2014 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2011 (v15 , 23 jul 2013 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2010 (v14 , 09 aug 2012 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2009 (v13 , 22 jun 2011 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2008 (v12 , 08 nov 2010 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2007 (v11 , 07 jul 2009 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2006 (v10 , 28 aug 2008 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2005 (v09 , 03 jul 2007 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2004 (v08 , 13 sep 2006 )
- Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2003 (v07 , 14 nov 2005 )
- Zuurstofbindende stoffen en nutriënten in afvalwater bij RWZI's, 1981-2003 (v06 , 27 apr 2005 )
- Zuurstofbindende stoffen en nutriënten in afvalwater bij RWZI's, 1981-2002 (v05 , 13 mei 2004 )
- Zuurstofbindende stoffen en nutriënten in afvalwater bij RWZI's, 1981-2001 (v04 , 27 mei 2003 )
- Zuurstofbindende stoffen en nutriënten in afvalwater bij RWZI's, 1981-2000 (v03 , 17 sep 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2008). Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2006 (indicator 0152, versie 10 , 28 augustus 2008 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.