Emissies van fijn stof en VOS (NEC) en koolmonoxide 1990-2009
U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.
Deze indicator wordt niet meer bijgehouden.
Grafiek broeikasgasemissies per sector nog steeds beschikbaar
Een grafiek met de emissies van fijn stof en vluchtige organische stoffen (exclusief methaan) is opgenomen als figuur in onderstaande indicator:
De emissiereductie van fijn stof stagneert. De emissies volgens de NEC-indeling van vluchtige organische stoffen dalen, maar om de beleidsdoelstellingen voor 2010 te halen zijn meer maatregelen noodzakelijk. De emissies van koolmonoxide en vluchtige organische stoffen worden vooral veroorzaakt door de industrie, verkeer en vervoer en huishoudens. De landbouw, industrie en het verkeer en vervoer leveren de grootste bijdragen aan de fijn stof emissies.
Daling van de emissies
De emissies van fijn stof, VOS (exclusief methaan) en koolmonoxide nemen de laatste jaren gestaag af. De afnames vinden voornamelijk plaats in de energiesector en de doelgroep verkeer en vervoer, met name door maatregelen aan voertuigmotoren en de toepassing van roet- en koolstoffilters.
Bijdrage doelgroepen aan emissies
Verreweg het grootste deel van de emissies van koolmonoxide (CO) volgens de indeling van de NEC wordt in 2009 veroorzaakt door het verkeer en vervoer (414 miljoen kg, oftewel ongeveer 69% van de totale emissie).
De industrie (inclusief energievoorziening), verkeer en vervoer en huishoudens leveren de grootste bijdragen aan de emissie van vluchtige organische stoffen (VOS, exclusief methaan).
De emissies van fijn stof worden vooral veroorzaakt door de land- en tuinbouw, industrie, inclusief energievoorziening, en verkeer en vervoer.
Beleid
De nationale doelstelling voor 2010 is voor VOS 163 miljoen kg (VROM, 2001). Voor de doelgroepen zijn taakstellingen voor VOS-emissies voor 2010 vastgesteld. De emissiedoelstelling voor fijn stof moet nog worden bepaald. De berekende emissie voor 2010 ligt op 27 miljoen kg.
De totale VOS- en fijn stofemissies zijn respectievelijk 156 en 30 miljoen kg in 2009.
Relevantie
Uit VOS kan, onder invloed van zonlicht, ozon worden gevormd, waardoor onder meer fotochemische smog kan ontstaan. De directe blootstelling aan VOS, fijn stof en ozon kan ook leiden tot gezondheidsschade bij mensen en tot schade aan materialen en ecosystemen.
Bronnen
- CBS (2011). StatLine: NEC-emissies naar lucht, VOS en PM10. CBS, Den Haag/Heerlen.
- Emissieregistratie (2011). Jaarcijfers 2009. RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; Rijkswaterstaat-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; Agentschap NL, Utrecht en TNO, Utrecht. http://www.emissieregistratie.nl.
- Buringh, E, A. Opperhuizen. (2002). On health risks of ambient PM in the Netherlands. RIVM (rapport 650010032), Bilthoven.
- VROM (2001). Nationaal Milieubeleidsplan 4. Een wereld en een wil: werken aan duurzaamheid. Ministerie van VROM, Den Haag.
Relevante informatie
- Vermesting en verzuring: oorzaken en effecten
- Vermesting en verzuring: beleid
- Emissies koolmonoxide, fijn stof en VOS per doelgroep (NEC), 2008
- Overzicht milieugerelateerde gezondheidsrisico's
- Gezondheidseffecten van fijn stof en ozon, 1992 - 2013
- Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie. Cijfers emissies zijn ook te vinden op StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Koolmonoxide, fijn stof en VOS, emissies (NEC)
- Omschrijving
- Emissies fijn stof (PM10), vluchtige organische stoffen, exclusief methaan (VOS) en koolmonoxide (CO), naar de NEC-sectoren Landbouw, Industrie, energie en raffinaderijen, Verkeer en vervoer, Huishoudens en Bouw enHandel, diensten en overheid
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking in de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Waterdienst-Dienst Water en gebruik, Wageningen Universiteit-Alterra, Agentschap NL, TNO, Deltares).
- Berekeningswijze
- De emissiegegevens voor de verzurende en grootschalige luchtverontreiniging zijn berekend volgens het NEC-protocol. De berekening van de emissies door stationaire bronnen is gebaseerd op onder andere de emissie-opgaven in de milieujaarverslagen van individuele bedrijven en CBS-productie- en -energiegegevens. De emissies door mobiele bronnen zijn berekend door vermenigvuldiging van activiteitsgegevens, zoals voertuigkilometers en brandstofverbruik, met bijbehorende emissiefactoren.Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie
- Basistabel
- Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie
Verder:
CBS-StatLine: NEC-emissies naar lucht, VOS en fijn stof
CBS-StatLine: Feitelijke emissies naar lucht, CO
(de koolmonoxide-totalen zijn niet volgens de NEC-richtlijnnen, dus incl. de zeescheepvaart) - Geografische verdeling
- Nederland, provincie, postcode, 5*5 km2 (kaart)
- Andere variabelen
- Belasting oppervlaktewater, bodem-emissies, emissies oppervlaktewater, lucht-emissies, lucht-emissies volgens IPCC
In totaal circa 300 stoffen
Circa 1600 emissie-oorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen - Verschijningsfrequentie
- In mei definitieve cijfers t-2; in september voorlopige cijfers t-1
- Achtergrondliteratuur
- Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documenten
Begrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst
Zie voor de NEC indeling Samenstelling doelgroepen van het milieubeleid
Zie: Meta-informatie van het Datawarehouse-Emissieregistratie, voor achtergronden van de berekening. - Opmerking
- Bij het vaststellen van de emissies volgens de NEC-richtlijn wordt de zeevaart buiten beschouwing gelaten. Verder zijn de cijfers identiek aan de feitelijke emissies. De emissiegegevens voor de verzurende en grootschalige luchtverontreiniging zijn gepresenteerd volgens de sectorindeling volgens de NEC-richtlijn. Zie voor de NEC-indeling Samenstelling doelgroepen van het milieubeleid.
- Betrouwbaarheidscodering
- C (Gemiddeld; afhankelijk van emissieoorzaak en stof)
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2011). Emissies van fijn stof en VOS (NEC) en koolmonoxide 1990-2009 (indicator 0180, versie 17, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.