Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2011
Het totale elektriciteitsverbruik is in 2011 ruim 1 procent hoger dan in 2010. In de energiesector en overige sectoren is meer elektriciteit verbruikt, terwijl het verbruik door industrie, particuliere huishoudens en vervoer afnam. Er is in 2011 per saldo aanzienlijk meer elektriciteit ingevoerd vanuit het buitenland.
Voor 2011 worden voor het aanbod van elektriciteit voorlopige cijfers en voor het verbruik van elektriciteit nader voorlopige cijfers gepresenteerd. Nader voorlopige cijfers hebben een meer definitieve status dan voorlopige cijfers.
Aanbod van elektriciteit
Zowel in 2010 als 2011 is er sprake van een toename van het totale aanbod van elektriciteit. Het aanbod wordt berekend als de som van de (centrale plus decentrale) productie en het invoersaldo.
Na vier opeenvolgende jaren van een afnemend invoersaldo is het invoersaldo in 2011 ruim drie keer zo hoog als in 2010. De oorzaak ligt voornamelijk in de fors grotere invoer van elektriciteit (zie voor meer informatie hierover: CBS, 2012d).
Elektriciteitsproductie
Elektriciteit wordt in Nederland voor een groot deel opgewekt in elektriciteitscentrales. Daarnaast wordt elektriciteit ook decentraal geproduceerd door de industrie, energiebedrijven, glastuinbouw en gezondheidszorg in onder andere warmtekrachtinstallaties (WKK). Met name bij de industrie is de eigen energievoorziening veelal in een afzonderlijk bedrijf ondergebracht. Zo'n bedrijf is veelal een joint-venture van een energiebedrijf en een onderneming.
Toelichting centrale en decentrale elektriciteitsproductie
Centrale productie van elektriciteit betreft de productie van elektriciteit door thermische of nucleaire centrales die regulier leveren aan het landelijke hoogspanningsnet. Dit worden ook wel de elektriciteitscentrales genoemd. Het landelijke hoogspanningsnet wordt beheerd door TenneT en bestaat uit de netten met een spanning van 110 kV en hoger.
Alle overige elektriciteitsproductie betreft decentrale productie: productie door thermische installaties die leveren aan een bedrijfsnetwerk of aan het openbare midden- of laagspanningsnet (lager dan 110 kV), plus alle productie van elektriciteit uit windenergie, waterkracht en zonne-energie. Decentrale thermische installaties staan opgesteld in bijvoorbeeld de glastuinbouw, voedings- en genotsmiddelenindustrie, papierindustrie, chemie, gezondheidszorg, en afvalverbranding.
Thermische centrales wekken elektriciteit op door het verbranden van brandstoffen als aardgas, steenkool en biomassa. Nucleaire centrales (kerncentrales) wekken elektriciteit op met de warmte die vrijkomt bij splitsing van atoomkernen in een kernreactor.
Verbruik van elektriciteit
In 2011 is het totale elektriciteitsverbruik 1,1 procent hoger dan in 2010. Vooral bij de energiesector en 'overige sectoren' is er met respectievelijk 3,4 en 6,2 procent sprake van een sterke stijging. Het verbruik van de particuliere huishoudens en de industrie is ongeveer 2,7 procent lager dan in 2010. Bij de sector Vervoer bleef het verbruik nagenoeg gelijk.
Referenties
- CBS (2012a). StatLine: Energiebalans; aanbod, omzetting en verbruik. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2012b). StatLine: Elektriciteitsbalans; aanbod en verbruik. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2012c). Nederlandse energiehuishouding (NEH). CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2012d). Invoer elektriciteit op recordhoogte. Webmagazine artikel, 22 augustus 2012. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Meer informatie over het verbruik van energiedragers is te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Aanbod en verbruik van elektriciteit
Omschrijving
Ontwikkeling van het aanbod van elektriciteit via centrale en decentrale productie en netto invoer. Ontwikkeling van het verbruik van elektriciteit per sector.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
Berekening op basis van enkele maand- en kwartaalenquêtes van het CBS en registraties van diverse instellingen als TenneT, Gasunie en Energie-Nederland. Het artikel Nederlandse energiehuishouding (NEH) (CBS, 2012c) geeft een korte beschrijving van de onderzoeksmethode.
Basistabel
De gegevens over het aanbod van elektriciteit komen uit de StatLine-tabel StatLine: Elektriciteitsbalans; aanbod en verbruik (CBS, 2012b). Het invoersaldo is de invoer minus de uitvoer.De gegevens over het verbruik van elektriciteit komen uit de StatLine-tabel StatLine: Energiebalans; aanbod, omzetting en verbruik (CBS, 2012a). Het verbruik van elektriciteit is de som van de posten 'Totaal finaal verbruik' en 'Totale inzet energieomzetting'.
Geografisch verdeling
Nederland
Andere variabelen
Er zijn gegevens voor de diverse energiebalansposten (zoals: winning, energie-aanvoer, energie-aflevering, energieverbruik, totale productie, omzettingssaldo, invoer, uitvoer) per bedrijfstak.
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Nederlandse energiehuishouding (NEH) (CBS, 2012c)
Opmerking
In deze versie van de indicator worden iets andere cijfers over het elektriciteitsverbruik gepubliceerd dan in de vorige versie. Dit heeft twee oorzaken. Behalve dat er een andere berekeningswijze is gebruikt, is in deze versie voor de sector industrie uitgegaan van de Standaardbedrijfsindeling (SBI) 2008 i.p.v. SBI'93. Als gevolg van deze aanpassingen is het verschil tussen aanbod en verbruik teruggebracht tot vrijwel nul.
Betrouwbaarheidscodering
A (Integrale enquête)
Archief van deze indicator
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1990-2022 (actuele versie , 24 jul 2023 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1990-2021 (v26 , 05 jul 2022 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1990-2019 (v25 , 03 mei 2021 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1990-2018 (v24 , 15 apr 2020 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2017 (v23 , 05 feb 2019 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2016 (v22 , 14 nov 2017 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2015 (v21 , 14 jul 2016 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2013 (v20 , 15 jun 2015 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2013 (v19 , 22 okt 2014 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2012 (v18 , 23 dec 2013 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2012 (v17 , 10 sep 2013 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2011 (v16 , 27 aug 2012 )
- Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2011 (v15 , 06 apr 2012 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2009 (v14 , 29 nov 2010 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2009 (v13 , 20 jul 2010 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2008 (v12 , 22 jan 2010 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2008 (v11 , 28 aug 2009 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2007 (v10 , 06 feb 2009 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2007 (v09 , 16 sep 2008 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2006 (v08 , 25 jan 2008 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2005 (v07 , 03 apr 2007 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2005 (v06 , 04 sep 2006 )
- Verbruik van elektriciteit, 1995-2003 (v05 , 26 nov 2004 )
- Beschikbaarheid en verbruik van elektriciteit, 1995-2002 (v04 , 17 okt 2003 )
- Beschikbaarheid en verbruik van elektriciteit, 1995-2001 (v03 , 08 okt 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2012). Aanbod en verbruik van elektriciteit, 1995-2011 (indicator 0020, versie 16 , 27 augustus 2012 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
