Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2017
Door de steeds strengere Europese emissie-eisen die aan nieuwe voertuigen worden gesteld, zijn de emissies per voertuigkilometer in 2017 aanzienlijk lager dan in 1990. De gemiddelde emissies per kilometer van twee stoffen die bepalend zijn voor de luchtkwaliteit, te weten stikstofoxiden en fijnstof, zijn met respectievelijk 79 en 91 procent gedaald.
Ontwikkeling emissie stikstofoxiden per voertuigkilometer
De gemiddelde emissie per voertuigkilometer van stikstofoxiden (NOx) door personenauto's is sinds 1990 met 84 procent gedaald. De lagere emissie van stikstofoxiden kan vooral op het conto worden geschreven van de driewegkatalysator in personenauto's met een benzinemotor.
De gemiddelde emissie per kilometer door bedrijfsvoertuigen is met 76 procent eveneens sterk gedaald. Dit is het gevolg van technische maatregelen bij dieselmotoren (uitlaatgasrecirculatie en selectieve katalytische reductie) en de toepassing van driewegkatalysatoren in benzinebestelauto's.
Ontwikkeling emissie fijnstof per voertuigkilometer
Sinds 1990 is de gemiddelde verbrandingsemissie van fijnstof per voertuigkilometer met 91 procent gedaald. Dit is vooral het gevolg van de vermindering van de uitstoot van voertuigen met een dieselmotor, in eerste instantie door motor technische aanpassingen en na 2000 vooral door de toepassing van roetfilters.
Ontwikkeling emissie koolmonoxide per voertuigkilometer
Sinds 1990 is bij personenauto's de gemiddelde verbrandingsemissie van koolmonoxide (CO) per voertuigkilometer met 68 procent gedaald. Stapsgewijs aangescherpte Europese emissie-eisen voor de typekeuring van motorvoertuigen hebben geresulteerd in de toepassing van driewegkatalysatoren bij personen- en bestelauto's op benzine en LPG. De nieuwste generatie dieselauto's is voorzien van een oxidatiekatalysator.
Ontwikkeling emissie VOS per voertuigkilometer
De gemiddelde verbrandingsemissie per voertuigkilometer van vluchtige organische stoffen (VOS) bij personenauto's is sinds 1990 met 90 procent verminderd. De VOS-verdampingsemissies uit het brandstofsysteem van voertuigen zijn eveneens onder invloed van Europese eisen tussen 1990 en 2017 met 95 procent verminderd. Dit is gerealiseerd door de toepassing van koolstoffilters ('cannisters') in personenauto's met een benzinemotor.
Oorzaken van emissies
Referenties
- CBS (2019). StatLine: Parkemissiefactoren wegverkeer. CBS, Den Haag/Heerlen.
- Emissieregistratie (2019). Jaarcijfers 2017. RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; Rijkswaterstaat-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; Rijkswaterstaat-Leefomgeving, Utrecht, RVO, Utrecht en TNO Bouw en Ondergrond, Utrecht.
- Klein, J., et al. (2019). Methods for calculating emissions from transport in NL. Project Emissieregistratie, Task Force on Transportation of the Dutch Pollutant Release and Transfer Register.
Relevante informatie
- Milieudruk doelgroep Verkeer en vervoer: een overzicht, voor de oorzaken van emissies naar lucht door verkeer en vervoer.
- Reizigerskilometers in Nederland door de Nederlandse bevolking, 2018-2021
- Goederenvervoer van en naar Nederland naar vervoerswijze, 1998-2021
- Emissies naar lucht door wegverkeer, 2021
- Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer
Omschrijving
Emissies van stikstofoxiden (NOx) en fijnstof (PM10) door personenvoertuigen en vrachtvoertuigen per voertuigkilometer die vrijkomen bij de verbranding (in uitlaatgas).Tot de vervoermiddelen voor personenvervoer worden personenauto's, motor- en bromfietsen en autobussen gerekend. De vervoermiddelen voor het goederenvervoer zijn vrachtauto's, trekkers (voor opleggers) en bestelauto's. De (kleine) restgroep van het wegverkeer bestaat uit de zogenaamde speciale voertuigen.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking in de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Waterdienst-Dienst Water en gebruik, Wageningen Universiteit-Alterra, Rijkswaterstaat-Leefomgeving, RVO, TNO, Deltares).
Berekeningswijze
Zie het rapport Methods for calculating emissions from transport in NL (Klein, J., et al., 2019) (achter: Lucht / Verkeer en Vervoer / Methoderapporten Taakgroep Verkeer en Vervoer).
Op de site van de Emissieregistratie staan ook andere relevante methodiekbeschrijvingen
Basistabel
Tabellen 3.13 t/m 3.15 en tabel 3.29 van de tabellenset bij het methoderapport Klein, J., et al. (2019).
Geografisch verdeling
Nederland
Andere variabelen
Distikstofoxide, methaan, fijnstof, ammoniak, koude start, bouwjaar, lichte bedrijfsvoertuigen, motorfietsen, bromfietsen, benzine, diesel, LPG, verdamping, slijtage.
Verschijningsfrequentie
In januari/februari definitieve cijfers t-2; in september voorlopige cijfers t-1
Achtergrondliteratuur
Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documenten.
Begrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst.
Opmerking
De methodiek voor de berekening van de emissies door wegverkeer wordt, indien nodig, jaarlijks aangepast. De meest recente methodiekbeschrijving geeft het rapport Methods for calculating emissions from transport in NL (Klein, J., et al., 2019).
Betrouwbaarheidscodering
Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.
Archief van deze indicator
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 2004-2021 (actuele versie , 20 mrt 2023 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2020 (v34 , 13 jun 2022 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2018 (v33 , 27 sep 2019 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2017 (v32 , 25 mrt 2019 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2017 (v31 , 24 okt 2018 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2016 (v30 , 05 apr 2018 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2016 (v29 , 04 sep 2017 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2015 (v28 , 17 mei 2017 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2015 (v27 , 07 sep 2016 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2014 (v26 , 12 apr 2016 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2014 (v25 , 19 okt 2015 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2013 (v24 , 21 apr 2015 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2012 (v23 , 13 mei 2014 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2012 (v22 , 09 okt 2013 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2011 (v21 , 23 apr 2013 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2011 (v20 , 05 okt 2012 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2010 (v19 , 01 mei 2012 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2010 (v18 , 11 okt 2011 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2009 (v17 , 26 mei 2011 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2009 (v16 , 14 sep 2010 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2008 (v15 , 08 jun 2010 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2008 (v14 , 09 sep 2009 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2007 (v13 , 20 mei 2009 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2007* (v12 , 03 sep 2008 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2006 (v11 , 16 mei 2008 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2006 (v10 , 18 okt 2007 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2005 (v09 , 10 jul 2007 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2005 (v08 , 16 aug 2006 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2004 (v07 , 08 nov 2005 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2003 (v06 , 31 aug 2005 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2002 (v05 , 04 jun 2004 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1980-2002 (v04 , 19 sep 2003 )
- Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer (v03 , 26 sep 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2019). Emissie per voertuigkilometer voor wegverkeer, 1990-2017 (indicator 0131, versie 32 , 25 maart 2019 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
