Vliegtuigbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, 1997-2024

Passagiers van en naar de nationale luchthavens in Nederland

Na een sterke groei van het aantal passagiers van en naar Nederlandse luchthavens van 32 miljoen in 1997 tot ruim 81 miljoen in 2019, was er in de twee daaropvolgende jaren een sterke terugval. In 2020 en 2021 reisden respectievelijk 24 en 29 miljoen passagiers per vliegtuig. Debet hieraan waren de beperkende maatregelen ter bestrijding van het coronavirus waardoor het aantal vervoerde passagiers in april 2020 met 134 duizend het laagste aantal ooit was. Na het lichte herstel in 2021 werden er in 2022 61,3 miljoen passagiers vervoerd. Een jaar later, in 2023 werden 71,3 miljoen luchtvaartpassagiers vervoerd en in 2024 76,2 miljoen. 
Dit is nog maar 5 miljoen passagiers minder dan in 2019, het jaar vóór corona waar tot nu toe de meeste luchtvaartpassagiers vervoerd werden. 

De hoeveelheid door de lucht vervoerde goederen fluctueert jaarlijks

De hoeveelheid door de lucht vervoerde goederen was in 2020 bijna 1,6 miljoen ton, een afname van 6 procent ten opzichte van 2019. In 2021 werd 1,8 miljoen ton luchtvracht vervoerd (+14%). In 2022 nam de hoeveelheid vervoerde vracht door de lucht, in vergelijking met 2021 af tot 1,5 miljoen ton (-14%). In 2023 werd 1,4 miljoen ton aan goederen door de lucht vervoerd, bijna 9 procent minder dan in 2022. In 2024 daarentegen werd weer meer luchtvracht vervoerd; 1,5 miljoen ton, een toename van bijna 8 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Schiphol verreweg de belangrijkste luchthaven van Nederland

Schiphol heeft ook in 2024 verreweg het grootste aandeel in het luchtvervoer van en naar Nederland. Van het totaal aantal vluchten in het handelsverkeer gaat ruim 88 procent via Amsterdam Schiphol. Bijna 88 procent van het totaal aantal vervoerde passagiers reist op Amsterdam en 98 procent van de hoeveelheid afgehandelde vracht gaat ook via Nederlands grootste luchthaven. 

Het leeuwendeel van het goederenvervoer door de lucht verloopt via Schiphol, de rest via Maastricht Aachen Airport. In de jaren 2019 tot en met 2022 werd jaarlijks gemiddeld 92 à 93 procent van alle luchtvracht op Nederland via Amsterdam Schiphol afgehandeld. In 2024 was dat 98 procent. Na de baanrenovatie op Maastricht Aachen Airport in mei en juni 2023, zijn een aantal vrachtvervoerders niet meer teruggekeerd naar dit vliegveld.

Aantal vliegtuigbewegingen in 2024 toegenomen

Het aantal vliegtuigbewegingen, te onderscheiden in overland- en terreinvluchten, van en naar Nederlandse luchthavens, neemt na de coronajaren weer toe. Van 600 duizend vliegtuigbewegingen in 2022 naar 632 duizend in 2023, in 2024 was er een toename van ruim 5 procent naar 665 duizend vliegtuigbewegingen.
Bij terreinvluchten vindt het opstijgen en de daaropvolgende landing op hetzelfde luchtvaartterrein plaats. Bij overlandvluchten is stijging en de daaropvolgende landing niet op hetzelfde luchtvaartterrein. De laatste 3 jaren bestaat het totaal aantal vliegtuigbewegingen voor 85-87 procent uit overlandvluchten. In 2024 vond bijna 85 procent van alle overlandvluchten plaats van en naar Schiphol. 

Effecten luchtverkeer

De toename van het luchtverkeer heeft geleid tot meer geluidshinder en daarmee samenhangende gezondheidsproblemen zoals slaapstoornissen. In het Aldersakkoord van 2008 werd vastgelegd dat Schiphol tot en met het jaar 2020 jaarlijks niet meer dan 500 duizend vluchten in het handelsverkeer mag uitvoeren. Met 499 en 497 duizend vluchten in respectievelijk 2018 en 2019 voldeed Nederlands grootste luchthaven aan deze norm. Ook in de jaren 2020, 2021 en 2022 bleef het aantal vluchten in het handelsverkeer met respectievelijk: 227, 267 en 398 duizend vluchten onder de norm van 500 duizend.
Ondanks dat in het Handelsakkoord afspraken gemaakt werden tot en met 2020, bleef het aantal vluchten in het handelsverkeer in 2023 met 442 duizend vluchten ruim onder die destijds vastgestelde grens, dat geldt ook voor 2024 met 474 duizend vluchten.