Ontwikkelingen in de maatschappij

Milieurekeningen: herkomst en bestemming van stoffen voor 2009

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Voorlopige cijfers over 2009 wijzen uit dat producenten een grotere bijdrage aan de milieudruk leveren dan de consumenten.

Emissies in 2009* CO2 N2O CH4  CFK's en halonen NOx
           
  miljoen kg   1 000 kg miljoen kg
           
Totale emissie naar herkomst (6=4+5) 202 925 39 804 148 565
Nederlandse ingezetenen (4=1+2+3) 202 925 39 804 148 463
w.v. Consumenten (1) 39 389 1 19 47 53
  Producenten (2) 162 816 37 563 84 410
  Overige herkomst binnenland (3) 720 0 223 17 0
Uit het buitenland (5)         103
           
Totale emissie naar bestemming (10=7+8+9) 202 925 39 804 148 565
Opname door producenten (7)          
Naar het buitenland (8)         207
Bijdrage aan milieuthema's (9=6-7-8)          
w.v. Klimaatverandering 202 925 39 804    
  Ozonlaagaantasting       148  
  Verzuring         358
  Vermesting          
  Afvalbeheer          
           
Emissies in 2009* SO2 NH3 P N Afval 1)
           
  miljoen kg      
           
Totale emissie naar herkomst (6=4+5) 124 131 77 962 77 223
Nederlandse ingezetenen (4=1+2+3) 91 131 64 642 64 474
w.v. Consumenten (1) 1 13 16 124 9 420
  Producenten (2) 90 118 47 520 55 054
  Overige herkomst binnenland (3) 0 0 0 -3 0
Uit het buitenland (5) 33 0 13 320 12 749
           
Totale emissie naar bestemming (10=7+8+9) 124 131 77 962 77 223
Opname door producenten (7)     23 118 61146
Naar het buitenland (8) 52 0 13 60 13 930
Bijdrage aan milieuthema's (9=6-7-8)          
w.v. Klimaatverandering          
  Aantasting ozonlaag          
  Verzuring 72 130      
  Vermesting     41 378  
  Afvalbeheer         2 147
           
Bron: CBS (2010). CBS/CLO/jan11/0212
1) Cijfers 2008. Sinds 2004 wordt ook de hoeveelheid nuttig toegepast afval meegenomen.

Herkomst en bestemming van stoffen

De tabel bevat een sluitende beschrijving van de herkomst en bestemming van een aantal milieuverontreinigende stoffen. Algemeen kan men stellen dat de producenten een duidelijk grotere bijdrage leveren dan de consumenten. Een uitgebreider overzicht is te vinden in de publicatie Nationale Rekeningen (CBS, 2010a) en de publicatie Environmental accounts of the Netherlands 2009
(CBS, 2010b).

Methodiek: totale emissie van stoffen naar herkomst

De herkomst van de emissies door Nederlandse ingezetenen (4) is onderverdeeld in drie categorieën. De eerste categorie (1) geeft de emissies weer door consumenten. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen de emissies die het gevolg zijn van eigen vervoer en overige consumptie. De tweede categorie (2) geeft de emissie weer van producenten, verbijzonderd naar economische activiteiten zoals die worden onderscheiden in de milieurekeningen. Emissies als gevolg van transport vinden plaats bij iedere bedrijfstak en worden meegenomen in de totalen per economische activiteit. De derde categorie (3) beschrijft de emissies die niet kunnen worden toegerekend aan consumptie of productie. Naast afvalstortplaatsen worden hier de transportverschillen onderscheiden. De emissies van afvalstortplaatsen zijn voor een groot deel het gevolg van in het verleden gestort afval. Het is onduidelijk hoe deze in het actuele jaar moeten worden toegerekend aan economische activiteiten.
Belangrijk verschil met de totale emissies op Nederlands grondgebied (6) is dat de emissies als gevolg van internationaal transport zijn meegerekend. Bij de emissies uit het buitenland (5) wordt onderscheid gemaakt tussen emissies door niet-ingezetenen in Nederland, dit zijn buitenlanders die in Nederland vervuilen, en vervuilende stoffen die via het water of de lucht Nederland binnenkomen. Beide categorieën worden echter niet meegerekend als ze betrekking hebben op de milieuthema's Klimaatverandering en Aantasting ozonlaag. Deze indicatoren hebben uitsluitend betrekking op de Nederlandse bijdrage aan deze mondiale problemen.

Methodiek: totale emissie van stoffen naar bestemming

De emissies komen uiteindelijk op verschillende plaatsen terecht. Allereerst wordt een deel van de emissies weer in het productieproces opgenomen (7), bijvoorbeeld door milieureinigingsbedrijven die afval verwerken of afvalwater zuiveren of door de landbouw die GFT-afval in het productieproces inzet. Daarnaast wordt een deel van de vervuiling naar het buitenland gebracht (8) via de lucht of via uitstroom van rivieren naar zee. Ook worden hier de emissies die Nederlandse ingezetenen in het buitenland veroorzaken, voor zover het om emissies gaat die bijdragen aan nationale problemen, weergegeven. Door deze twee categorieën van de totale emissie van stoffen af te halen resteert het deel dat een bijdrage aan de milieuthema's levert (9=6-7-8).

Referenties

Technische toelichting

Naam van het gegeven

Milieurekeningen: herkomst en bestemming van stoffen voor 2009

Omschrijving

De herkomst en bestemming van milieuverontreinigende stoffen volgens het systeem van Nationale rekeningen

Verantwoordelijk instituut

Centraal Bureau voor de Statistiek

Berekeningswijze

Methodiek beschrijving: Milieurekeningen

Basistabel

StatLine: Milieu-economische kerncijfers, NAMEA

Geografisch verdeling

Nederland

Verschijningsfrequentie

Jaarlijks

Achtergrondliteratuur

CBS (2010b). Milieurekeningen 2009;Beschrijving Milieurekeningen

Opmerking

De cijfers over afval hebben betrekking op het jaar 2008.

Betrouwbaarheidscodering

Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.

Archief van deze indicator

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2011). Milieurekeningen: herkomst en bestemming van stoffen voor 2009 (indicator 0212, versie 10 , 11 januari 2011 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.

Het CLO is een samenwerkingsverband van CBS, PBL, RIVM en WUR.